Constitución

A constitución é a lei fundamental dun estado, con rango superior que define o réxime dos dereitos e as libertades dos ciudadanos e delimita os poderes e instituciones políticas. Suelen estar expresadas de forma escrita. El primer documento que consideremos como constitución se originó en el año 1787 en los Estados Unidos fue firmada por cada representante de cada estado y posteriormente aceptada por el pueblo mediante representantes.

 Algúns dos exemplos máis salientables de este tipo de documentos son a primeira constitución Francesa do século XVIII promulgada por a Asamblea Nacional o 3 de setembro de 1791 e aceptada por Luís XVI. Contiña a reforma do estado francés, quedando Francia configurada como unha monarquía constitucional. foi o produto dos primeiros anos da revolución francesa ou tamén a primeira constitución española aprobada o 19 de Marzo de 1812 na festividade de San José por iso tamén é coñecida como a Pepa. Foi a resposta do pobo español ás intencións invasoras de Napoleón Bonaparte. Enlazaba coas leis tradicionais da Monarquía española, pero, ao mesmo tempo, incorporaba principios de liberalismo democrático por exemplo a soberanía nacional e a separación de poderes.
O seguinte texto tratase dunha recopilación dos artigos desta última constitución exposta, a Española de 1812 e nos permitirán entender mellor este termo.


Art. 1. A nación española é a reunión de todos os españois de ambos os hemisferios

Art. 3. ?A soberanía reside esencialmente na Nación, e polo mesmo pertence a esta exclusivamente o dereito de establecer as súas leis fundamentais?.
Art. 4. ?A Nación está obrigada a conservar e protexer por leis sabias e xustas a liberdade civil, a propiedade, e os demais dereitos lexítimos de todos os individuos que a compoñen?.
Art. 5. ?Son Españois: Primeiro: Todos os homes libres nados e avecindados nos dominios das Españas, e os fillos destes?.
Art. 13. ?O obxecto do Goberno é a felicidade da Nación, posto que o fin de toda sociedade política non é outro que o benestar dos individuos que a compoñen?.

Art. 15. A potestade de facer as leis reside na Cortes co rei.
Art. 16. A potestade de facer executar as leis reside no rei.
Art. 17. A potestade de aplicar as leis nas causas civís e criminais reside nos tribunais establecidos pola lei (...)
Art. 255. ?O suborno, o suborno e a prevaricación dos maxistrados e xuíces producen acción popular contra os que os cometan?.
Art. 306. ?Non poderá ser achandada a casa de ningún español, senón nos casos que determine a lei para a boa orde e seguridade do Estado?.
Art. 325. ?En cada provincia haberá unha Deputación chamada provincial, para promover a súa prosperidade, presidida polo xefe superior?.
Art. 366. "En todos os pobos da Monarquía estableceríanse escolas de primeiras letras nas que se ensinará aos nenos para ler, escribir e contar, e o catecismo da relixión católica, que comprenderá tamén unha breve exposición das obrigacións civís?.
Art. 367. ?Así mesmo arranxarase e creará o número competente de universidades e doutros establecementos de instrución, que se xulguen convenientes para o ensino de todas as ciencias, literatura e belas artes?.
Art. 371. ?Todos os españois teñen liberdade  de escribir, imprimir e publicar as súas ideas políticas sen necesidade de licenza, revisión ó aprobación algunha anterior á publicación, baixo as restricións e responsabilidade que establezan as leis?.

Veñe dunga fonte primaria, xa que son artigos textualmente extraídos da constitución orixinal e tratase dun texto de carácter xurídico e contenido poítico. Esta situado cronoloxicamente en plena guerra de Independecia contra a invasión francesa e no comenzo da Revolución liberal burguesa en España. O seu autor é colectivo e son 184 deputados convocados as Cortes en Cádiz por o Consello de Rexime esta destinado a disfusión xeral a todos os españois. Son algúns dos escritos que definen as libertades e dereitos dos habitantes como se pode ver no artículo 3 onde se reflexa a soberanía nacional, tamén que é un estado xa que no artículo número un aparece o concepto de nación española sen facer ningún tipo de distincións e no artículo 4 se mencionan os dereitos fundamentais de cada persoa como a libertade e a propiedade e para rematar nos arículos 15,16,17 se relfexa a división de poderes no primeiro o lexislativo correspondente as cortes xunto co rei no segundo o poder executivo que o ten o rei e no último o poder xudicial que reside nos tribunais da xustiza